20 LISTOPADA mija 32 rocznica uchwalenia KONWENCJI O PRAWACH DZIECKA
Każdemu dziecku, niezależnie od koloru skóry, wyznania czy pochodzenia, przysługują takie same prawa – prawa dziecka.
Najważniejszym dokumentem dotyczącym praw dziecka jest Konwencja o prawach dziecka uchwalona w 1989 roku przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych i ratyfikowana przez Polskę w 1991 roku.
Polska może poszczycić się bogatą tradycją związaną z promowaniem praw dziecka, począwszy od postaci Janusza Korczaka, cenionego na świecie działacza na rzecz godnego traktowania dzieci, po Ludwika Rajchmana, pomysłodawcę stworzenia międzynarodowej organizacji działającej na rzecz dzieci – UNICEF. Polska była również inicjatorem powstania Konwencji o prawach dziecka, gdyż przedłożyła Komisji Praw Człowieka ONZ jej pierwszy projekt.
O tym, jak ważne są w naszym kraju prawa dziecka świadczy również fakt, iż zostały one uwzględnione w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej.
Dziecko powinno znać swoje prawa, rozumieć je i świadomie z nich korzystać. Państwo powinno traktować dziecko podmiotowo i bezwzględnie przestrzegać przysługujących mu praw.
Upowszechnianie wiedzy o prawach dziecka nie jest wymierzone przeciwko rodzicom. Zarówno rodzice, opiekunowie jak i nauczyciele powinni mieć świadomość, że prawa dziecka nie kolidują z prawami dorosłych, lecz się uzupełniają.
Zapisy zawarte w Konwencji o prawach dziecka są podstawą działalności UNICEF, który podejmuje starania, aby stanowiły one kanon zasad etycznych i standardów międzynarodowych postępowania wobec dzieci.
HISTORIA PRAW DZIECKA
Na początku XX wieku w krajach uprzemysłowionych, pomimo postępu cywilizacyjnego, nie istniały standardy ochrony dzieci. Często pracowały one razem z dorosłymi w niehigienicznych i niebezpiecznych dla życia warunkach, były ofiarami przemocy ze strony opiekunów, nie miały dostępu do edukacji i opieki zdrowotnej. Rosnąca świadomość społeczna niesprawiedliwości dotykających dzieci oraz głębsze zrozumienie ich potrzeb, których zaspokojenie jest konieczne dla prawidłowego rozwoju, doprowadziło do powstania ruchów na rzecz ochrony praw dzieci.
Międzynarodowe standardy w zakresie ochrony dzieci znacząco zmieniły się w ciągu ostatniego stulecia, dając dzieciom realne prawa i możliwości ich egzekwowania.
2015
Somalia i Sudan Południowy ratyfikują Konwencję o prawach dziecka. Konwencja jest najpowszechniej ratyfikowanym dokumentem międzynarodowym. Ratyfikowały ją wszystkie państwa z wyjątkiem Stanów Zjednoczonych.
2011
Ustanowienie III Protokołu Fakultatywnego do Konwencji o prawach dziecka z 1989 r. Zgodnie z tym Protokołem Fakultatywnym Komitet Praw Dziecka uzyskuje kompetencje przyjmowania i rozpatrywania indywidualnych zawiadomień o naruszeniu praw dziecka przez poszczególne kraje.
2010
Sekretarz Generalny Narodów Zjednoczonych przedkłada Zgromadzeniu Ogólnemu Status Konwencji o prawach dziecka.
2006
UNICEF wspólnie z Biurem Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości publikuje Podręcznik dotyczący wskaźników oceny wymiaru sprawiedliwości dla nieletnich. Umożliwi to rządom ocenę stanu ich systemów wymiaru sprawiedliwości dla nieletnich i przeprowadzenie niezbędnych reform.
2002
Na Sesji Specjalnej ONZ poświęconej dzieciom po raz pierwszy przemawiają dziecięcy delegaci. Przyjęto wówczas program World Fit for Children – Świat Przyjazny Dzieciom, w którym określono konkretne cele dotyczące poprawy sytuacji dzieci w następnej dekadzie.
2000
Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjmuje dwa Protokoły Fakultatywne do Konwencji o prawach dziecka z 1989 r., zobowiązujące państwa-strony do podjęcia działań w celu zapobiegania uczestnictwu dzieci w konfliktach zbrojnych oraz przeciwdziałania handlowi dziećmi, dziecięcej prostytucji i pornografii.
1999
Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) przyjmuje Konwencję dotyczącą najgorszych form pracy dzieci, wzywającą do natychmiastowego zakazu i eliminacji wszelkich form pracy, które mogą zagrozić zdrowiu, bezpieczeństwu lub moralności dzieci. UNICEF współpracuje z MOP od 1996 r. promując wprowadzanie międzynarodowych standardów dotyczących pracy dzieci.
1991
Eksperci z UNICEF, organizacji Save the Children, Defence for Children International i innych organizacji spotykają się, aby omówić dane zebrane w procesie raportowania Konwencji o prawach dziecka. Spotkanie prowadzi do formalnego utworzenia w 1995 r. Child Rights International Network (CRIN).
1990
W Nowym Jorku odbywa się Światowy Szczyt w Sprawie Dzieci. Ogłoszone zostają Wskazania Narodów Zjednoczonych odnośnie zapobiegania przestępczości nieletnich (Wskazania Rijadzkie).
1989
Konwencja o prawach dziecka zostaje przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych i powszechnie uznana za przełomowe osiągnięcie w zakresie praw człowieka i praw dziecka. Konwencja gwarantuje i ustanawia minimalne standardy ochrony praw dzieci we wszystkich dziedzinach. UNICEF, który pomógł opracować Konwencję, jest wymieniony w dokumencie jako źródło wiedzy eksperckiej.
1985
Przyjęcie przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych Wzorcowych minimalnych reguł ONZ dotyczących wymiaru sprawiedliwości wobec nieletnich (Reguły Pekińskie).
1979
Z okazji dwudziestej rocznicy uchwalenia Deklaracji Praw Dziecka w 1959 r. Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych ogłasza rok 1979 Międzynarodowym Rokiem Dziecka.
1978
Polska przedłożyła Komisja Praw Człowieka ONZ projekt Konwencji o prawach dziecka. Komisja przekazała ten projekt do rozpatrzenia grupie roboczej złożonej z państw członkowskich, agend ONZ oraz organizacji międzyrządowych i pozarządowych.
1974
W trosce o zapewnienie bezpieczeństwa bezbronnym kobietom i dzieciom Zgromadzenie Ogólne ONZ wzywa państwa członkowskie do przestrzegania Deklaracji w sprawie ochrony kobiet i dzieci w sytuacjach kryzysowych i konfliktach zbrojnych. Deklaracja zabrania ataków lub więzienia cywilów – kobiet i dzieci oraz chroni prawa kobiet i dzieci podczas konfliktu zbrojnego.
1968
W celu oceny postępów poczynionych przez 20 lat od przyjęcia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka zwołana zostaje Międzynarodowa Konferencja Praw Człowieka. W jej trakcie opracowywany jest plan przyszłych prac oraz wzmocnione zostają krajowe zobowiązania do przestrzegania praw człowieka.
1973
Międzynarodowa Organizacja Pracy uchwala Konwencję dotyczącą najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia, która ustanawia wiek 18 lat jako graniczny, dopuszczający do podjęcia pracy niebezpiecznej dla zdrowia, bezpieczeństwa lub moralności młodocianego.
1966
Dzięki międzynarodowym paktom praw obywatelskich, politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturalnych państwa członkowskie ONZ obiecują zagwarantować równe prawa – w tym edukację i ochronę – wszystkim dzieciom.
1959
Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjmuje Deklarację Praw Dziecka, będącą rozszerzeniem Deklaracji Genewskiej, która uznaje, między innymi, prawo dzieci do edukacji, zabawy, wsparcia i opieki zdrowotnej.
1948
Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych uchwala Powszechną Deklarację Praw Człowieka, w której art. 25 uprawnia matki i dzieci do „szczególnej opieki i pomocy” oraz „ochrony społecznej”.
1924
Zgromadzenie Ogólne Ligii Narodów przyjmuje Deklarację Praw Dziecka zwaną Deklaracją Genewską, opracowaną przez Eglantyne Jebb, założycielkę organizacji Save the Children. Deklaracja zawiera pięć zasad i stanowi, że
ludzkość powinna dać dziecku wszystko, co ma najlepszego, i że ciąży na niej konieczność zapewnienia dzieciom opieki, ochrony, pomocy w trudnych sytuacjach, możliwości rozwoju oraz obrony przed wyzyskiem.
(materiały zaczerpnięte ze strony UNICEF)